Fon Yönetim Ücreti Nedir?

Fonun yönetimi karşılığında ödenen ücrettir. Fon yönetim ücreti her gün için fon toplam değerinin belirli bir oranı olarak hesaplanmaktadır ve aylık olarakta fonun içinden tahsil edilmektedir. Fon yönetim ücreti oranlarına fon izahnamelerinde yer verilmektedir. SPK fon yönetim ücretlerinde, kurucuların fona çok yüksek oranlarda yönetim ücreti yansıtması, fon piyasasının gelişmemesi gibi nedenlerden dolayı yeni kanun ile tavan sınırlamasına getirmiştir. Bundan böyle fon kurucusu olan portföy yönetimi şirketleri aşağıdaki tablo gösterilen oranlardan fazla miktarda fon kesintisini fonun içinden tahsil edemeyeceklerdir. Fon ayrı bir tüzel kişiliğe haiz olmasada, fon için yapılan denetim ücreti, saklama ücreti, noter ücreti, kurul ücreti gibi yasal olarak ödenmesi zorunlu olan masraflar fonun içinden fon yönetim ücreti ile beraber alınır. Bu kesintilerin tavan uygulaması aşağıda ki tabloda gösterilmiştir.



Tablo : Fon toplam gider kesintisi oranı

www.spk.gov.tr

Örneğin hisse senedine dayalı bir fon kurulduğunda, uygulanacak olan toplam fon toplam gider kesintisi oranı günlük %0.001, yıllık %3,65’tir. Fonun 100 milyon TL’lik bir büyüklük ile kurulduğunu düşünürsek, fon içinden günlük maksimum 10,000 TL, yıllıkta 3,650,000 TL kesinti yapılabilir. Bu tutarlar üzerinde ki kesintiler fon kurucusu, yani portföy yönetimi şirketi tarafından karşılanır. Fon büyüklüğü sene başında 100 milyon TL ile minimum % 80’i hisse senetlerine, geri kalanıda başka finansal enstrümanlara yatırım yapılarak fon portföyü oluşturulur ve bu finansal enstrümanlardan getiri elde edilmeye çalışılır. Hisse senetlerinin getirileri ister artsın, ister azalsın fon içinden hergün yukarıda ki tabloya aykırı olmamak şartı ile fon içtüzüğüne yazılan oran üzerinden fon yönetim ücreti yansıtılır ve ay sonu fondan bu tutar tahsil edilir. Fon içinde ki hisse senedi değerleri artmışsa, fon büyüklüğü artığı için, portföy büyüklüğü 3,65 oranı ile çarpılması sonucu daha fazla yönetim ücreti tahsil edilir. Hisse senetleri değeri düştüğünde fon toplam değeri düşeceği için portföy büyüklüğünün 3,65 oranı ile çarpılması sonucu daha az yönetim ücreti tahsil edilir. Portföy yönetim şirketleri için burada önemli olan hem fonun yeni müşteri girişleri ile büyümesi hemde fonun değerinin artmasıdır. Böylece şirketler daha fazla yönetim ücreti tahsil edebilir ve daha fazla gelir edebilir konuma geleceklerdir. Saklama ücreti, noter ücreti vb. başka masraflarda varsa bu kesintiler de fon toplam değerinin 3,65 ile çarpılması sonucu oluşan maksimum tutar içinden karşılanır. Zorunlu giderler ödendikten sonra kalan net tutar, portföy yönetim şirketinin bankalar veya aracı kurumlar ile yönetim ücreti geliri paylaşımından önce fondan elde ettiği net geliri oluşturur. Oluşan bu gelir portföy yönetim şirketi ve dağıtıcı kuruluşlar olan banka ya da aracı kurum arasında paylaşılır. Fondaki varlıkların toplam %10 arttığını farzedersek, toplam fonun büyüklüğü 100 milyon X %10= 110 milyon TL olur. Ancak bu fonun içinden 3,650,000 TL’ lik fon gider kesintisi kesildikten sonra fonun büyüklüğü 110,000,000-3,650,000=106,350,000 TL olur. Yatırımcı net %6,35 kazanmış olur. Burada yatırımcıya uygulanacak vergi oranı %10 stopaj’dır, eğer fon hisse senedi ağırlıklı ise vergi oranı %0’dır.